Millet Sistemi Osmanlı
Istanbul un fethinden sonra ise islam hukuku açısından bir değişiklik yapılmamakla birlikte biraz daha farklı bir uygulamaya gidilerek millet sistemi oluşturulmuştur.
Millet sistemi osmanlı. Osmanlı devleti nde millet sistemi devletin adalet ve hoşgörü politikasına dayanan. Doç dr gürsoy akça i özet türk islam yönetim geleneğinin ve islam zimmi hukukunun belirleyiciliğinde şekillenen osmanlı millet sistemi ortaçağ yönetim geleneklerine uygun olarak din mezhep ayrışması temelinde işleyen bir toplumsal siyasal yapılanmadır. Farklı din dil ve ırka mensup topluluklar reaya sınıfını oluştururdu. Millet sistemi birçok dini etnik ve kültürel grupları bünyesinde bulunduran osmanlı devleti nde farklı dinlere mensup toplumları barış içerisinde yaşatmayı hedefleyen ve aynı zamanda bu dine mensup milletlerin örf ve adetlerini de muhafaza etmelerini sağlayan sitemin adıdır.
Istanbul un fethinden önce osmanlı devleti nde gayrimüslimlere islam hukukuna göre muamele edilmiştir. Osmanlı devleti nin sınırları içinde farklı ırklara ve dini inançlara sahip insanlar yaşamıştır. Müslümanlar yahudiler ve hristiyanlar ve bunları alt mezhepleri. Bu ilkesel temelde osmanlı devleti gayrimüslimlere devlet egemenliğini kabul etme ve yönetme erkine ortak olmama karşılığında din mezhep.
Osmanlı millet sistemi mit ve gerçek batı hukuk sistemi içinde farklı inanç sahiplerinin hak ve özgürlüklerinin tanınması için 20. Osmanlı millet sistemi türk islam yönetim geleneği yönetici ile yönetilen arasında mutlak bir egemenliği değil sorumluluk temelinde ilişkilerin geliştirilmesini benimsemiştir. Bunlar tamamen sultanın tebaası gayri müslümler biraz daha fazla tebaası olmuşlardır. Müslüman olsun gayrimüslim olsun tüm halkın osmanlı sayılması esasına dayanır.
Ancak bu sistem her dini gruba otonomi hakkı veriyordu. Osmanlı devleti ndeki bu çok kültürlülük osmanlı millet sisteminin de temelini oluşturmaktadır. Kabaca söylemek gerekirse osmanlı imparatorluğu nun toplumsal sistemidir millet sistemi. Imparatorluk ta milletler din usulüne göre ayrılmışlardır.
Bu sistemde islamın hakimiyeti esas alınarak gayrimüslimler din mezhep kriteriyle oluşturulan hiyerarşik. Islâm hukuk sisteminde ise farklı din ve inanç sahiplerine dokunulmaz ve ihlal edilmez bir çerçeve içinde hukuki bir koruma sağlandığı görülür.